Borówka Amerykańska Patriot - p9
Borówka Amerykańska Patriot p9 Wcześnie Owocuje Sadzonka w Doniczce
Średnia ocena: 5, liczba ocen: 10
-
Ocena:Gorąco polecam!! (, 03.11.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Rośnie szybko i bez problemu, polecam każdemu zielonemu palcowi! (, 07.07.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Wysoka mrozoodporność i świetny smak (, 23.04.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Piękne krzewy (, 18.04.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Piękny krzew. (, 16.04.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:POLECAM! (, 19.02.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Zakupy w tym sklepie to czysta przyjemność! Sadzonki dotarły szybko, a rośliny są zdrowe i pięknie zapakowane. Obsługa klienta na bardzo wysokim poziomie. Zdecydowanie polecam! (, 14.02.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Bardzo profesjonalna obsługa i szybka wysyłka. Na pewno wrócę po kolejne rośliny! (, 13.02.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:POLECAM ! (, 12.02.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
-
Ocena:Super sadzonki, zamówiłam z każdej odmiany po 1 i jestem mega zadowolona. DZIĘKUJE (, 10.02.2025)
Opinia zweryfikowana zakupem
Twoja opinia

Borówka Amerykańska 'Patriot' (Vaccinium corymbosum 'Patriot')
Rozmiar Doniczki: p9
Wysokość Sadzonki: 20-40cm
1. Ogólna charakterystyka
Borówka amerykańska 'Patriot' to jedna z najpopularniejszych i najbardziej cenionych odmian wczesnych. Charakteryzuje się dużymi, aromatycznymi owocami o słodko-kwaskowatym smaku oraz wysoką odpornością na mróz. Jest to odmiana wyjątkowo wszechstronna – sprawdza się zarówno w uprawie amatorskiej, jak i towarowej. 'Patriot' wyróżnia się również dużą tolerancją na różne warunki glebowe i dobrze rośnie nawet na cięższych glebach.
Dzięki silnemu wzrostowi, zwartemu pokrojowi i atrakcyjnemu wyglądowi liści (które jesienią przebarwiają się na czerwono) odmiana ta jest także ceniona jako roślina ozdobna. Jej owoce dojrzewają na początku lipca, co sprawia, że jest jedną z najwcześniejszych dostępnych odmian borówki amerykańskiej.
2. Pokrój i wzrost
- Pokrój: Wyprostowany, zwarty, krzaczasty.
- Wysokość: Osiąga od 1,2 do 1,8 m.
- Szerokość: 1–1,5 m.
- Tempo wzrostu: Szybkie – roślina intensywnie się rozgałęzia.
- Pędy: Silne, sztywne, dobrze utrzymujące ciężkie owoce.
3. Liście i kwiaty
- Liście:
- Sezonowe, eliptyczne, ciemnozielone, lekko błyszczące.
- Jesienią przebarwiają się na intensywnie czerwony i pomarańczowy kolor.
- Kwiaty:
- Białe lub lekko różowe, dzwonkowate.
- Kwitnienie przypada na maj, przyciągając pszczoły i inne owady zapylające.
4. Owoce
- Wielkość: Duże – osiągają średnicę 1,5–2 cm.
- Kształt: Kulisty, lekko spłaszczony.
- Kolor: Głęboki niebieski z intensywnym woskowym nalotem.
- Smak: Słodko-kwaskowaty, bardzo aromatyczny.
- Konsystencja: Jędrna, mięsista, soczysta.
- Dojrzewanie:
- Wczesne – pierwsze owoce dojrzewają na początku lipca.
- Owocowanie trwa około 2–3 tygodnie.
- Plonowanie:
- Bardzo wysokie – dorosły krzew może dać od 4 do 8 kg owoców.
- Zastosowanie:
- Spożycie na surowo – idealne do jedzenia prosto z krzaka.
- Przetwory – świetne do dżemów, soków, nalewek i konfitur.
- Mrożenie – zachowuje jędrność i smak po rozmrożeniu.
- Wypieki – doskonały dodatek do ciast, muffinów i deserów.
5. Warunki uprawy
Stanowisko:
- Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, co sprzyja lepszemu owocowaniu i intensywniejszemu smakowi owoców.
- Może rosnąć w półcieniu, ale plonowanie może być mniej obfite.
Gleba:
- Najlepsze podłoże: Lekka, próchnicza, kwaśna (pH 3,5–5,0), dobrze przepuszczalna.
- Tolerancja: Odmiana 'Patriot' jest bardziej odporna na cięższe gleby niż inne odmiany borówki.
- Ściółkowanie: Warto stosować korę sosnową lub trociny, aby utrzymać optymalne pH gleby.
Podlewanie:
- Regularne – szczególnie ważne w okresach suszy oraz podczas dojrzewania owoców.
- Najlepiej używać deszczówki lub miękkiej wody bez wapnia.
Nawożenie:
- Wiosną: Nawozy azotowe (np. siarczan amonu) wspierające wzrost.
- Latem: Nawozy potasowo-fosforowe wspomagające kwitnienie i owocowanie.
- Jesienią: Należy unikać nawozów azotowych, aby nie pobudzać wzrostu przed zimą.
Odporność na mróz:
- Bardzo wysoka – wytrzymuje temperatury do -35°C, co czyni ją jedną z najbardziej odpornych odmian borówki.
- Nadaje się do uprawy w chłodniejszych rejonach Polski i Europy.
6. Cięcie i pielęgnacja
Cięcie:
- W pierwszych latach po posadzeniu wystarczy usuwać uszkodzone lub najsłabsze pędy.
- Po 3-4 latach warto przeprowadzać regularne cięcie odmładzające, usuwając stare pędy.
- Odpowiednie cięcie pobudza wzrost nowych pędów i poprawia jakość owoców.
Ściółkowanie:
- Warstwa kory sosnowej (5-10 cm) pomaga utrzymać wilgotność gleby i ogranicza rozwój chwastów.
7. Odporność na choroby i szkodniki
Borówka 'Patriot' wykazuje dobrą odporność na choroby grzybowe i szkodniki, ale w niekorzystnych warunkach może być narażona na:
- Szara pleśń (Botrytis cinerea) – zapobieganie: poprawna cyrkulacja powietrza i unikanie przelania rośliny.
- Antraknoza borówki – może powodować plamy na liściach i owocach.
- Mszyce i gąsienice – sporadyczne problemy, które można zwalczać ekologicznymi metodami.
8. Zastosowanie w ogrodzie i uprawie towarowej
- Uprawa amatorska: Doskonała na działki i do przydomowych ogrodów.
- Uprawa towarowa: Wysoka odporność na mróz i obfite plonowanie sprawiają, że jest chętnie uprawiana przez plantatorów.
- Roślina ozdobna: Jesienne przebarwienia liści nadają krzewowi dekoracyjny charakter.
9. Podsumowanie – dlaczego warto wybrać borówkę amerykańską 'Patriot'?
✔ Bardzo odporna na mróz – wytrzymuje do -35°C.
✔ Obfite plonowanie – dorosły krzew daje od 4 do 8 kg owoców.
✔ Duże i smaczne owoce – idealne do jedzenia na surowo i przetworów.
✔ Łatwa w uprawie – toleruje cięższe gleby i różne warunki.
✔ Dekoracyjny wygląd – piękne przebarwienia liści jesienią.
Borówka amerykańska ‘Patriot’ to doskonały wybór dla osób poszukujących odpornej, plennej i smacznej odmiany!
*Krzew, Sadzonka, Roślina, Borówka Amerykańska, Patriot, Ogrodowe.
- Barwa kwiatów
- Biała, Beżowa
- Kolor owoców
- Niebieski, Fioletowy
- Odporność na mrozy
- do -32°C
- pH gleby
- lekko kwaśne: pH 6,1 – 6,7, obojętne: pH 6,8 – 7,0, lekko zasadowe: pH 7,0 – 7,2, zasadowe: pH > 7,2
- Pokrój
- Wzniesiony
- Pora dojrzewania owoców
- Lipiec, Sierpień, Wrzesień, Październik
- Pora kwitnienia
- Wiosna
- Pora owocowania
- Lato
- Rodzaj gleby
- Przeciętna ogrodowa, Przepuszczalna, Żyzna, Próchnicza
- Rodzaj kwiatów
- Kwiatostan
- Rodzaj owocu
- Jadalne
- Rozpiętość docelowa [m]
- 1-2 m
- Strefa mrozoodporności
- 5b: -28,9°C -26,1°C
- Styl ogrodu
- Sady, Ogrody miejskie, Ogrody podmiejskie, Ogrody nowoczesne, Ogrody skalne, Ogrody nieregularne (swobodne), Ogrody regularne (geometryczne), Ogrody leśne, Ogrody Angielskie
- Tempo wzrostu
- Standardowe
- Walory ozdobne
- Niespotykany wygląd owoców, Przebarwiają się jesienią, Dekoracyjne liście, Wielobarwność, Dekoracyjne owoce
- Walory użytkowe
- Dla ptaków i zwierząt, Miododaje, Jadalne owoce, Witalne, Horiterapeutyczne, Do gleb kwaśnych
- Wymagania słoneczne
- Pełne słońce, Półcień, Cień
- Wysokość docelowa [m]
- 1-2 m
- Zastosowanie
- Owoce na soki, Owoce na przetwory, Owoce na nalewki, Owoce do mrożenia, Owoce deserowe, Owoce na wino
Borówka Amerykańska – Przewodnik po Odmianach i Ich Terminach Kwitnienia
Borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum), znana również jako borówka wysoka, to jedna z najcenniejszych roślin jagodowych uprawianych w Polsce. Jej soczyste, słodkie owoce nie tylko świetnie smakują, ale są również bogate w witaminy, antyoksydanty i błonnik. Wybór odpowiedniej odmiany borówki jest kluczowy, zwłaszcza jeśli chcemy przedłużyć okres owocowania w ogrodzie lub sadzie.
Poniżej przedstawiamy przewodnik po najpopularniejszych odmianach borówki amerykańskiej, ich terminach kwitnienia oraz charakterystyce.
Podział odmian ze względu na termin kwitnienia i dojrzewania owoców
Odmiany borówki dzieli się zazwyczaj na wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne. Ich okres kwitnienia zależy bezpośrednio od pory roku, warunków klimatycznych oraz położenia geograficznego. Przyjmuje się, że w Polsce okres kwitnienia rozpoczyna się zazwyczaj w maju, a dojrzewanie owoców przypada od połowy czerwca do września.
Odmiany Wczesne (kwitnienie: początek – połowa maja)
1. Duke
-
Kwitnienie: Początek maja
-
Dojrzewanie owoców: Koniec czerwca / początek lipca
-
Charakterystyka: Jedna z najbardziej popularnych odmian wczesnych. Owoce są średnie do dużych, jasnoniebieskie, bardzo smaczne. Krzew rośnie silnie, jest odporny na mrozy i choroby. Nadaje się do uprawy amatorskiej i towarowej.
2. Earliblue
-
Kwitnienie: Początek maja
-
Dojrzewanie owoców: Koniec czerwca
-
Charakterystyka: Bardzo wczesna odmiana. Owoce duże, słodkie, o silnym aromacie. Plonowanie dobre, choć czasem nieregularne. Krzew osiąga średnią wysokość, jest odporny na mróz, ale nieco wrażliwy na suszę.
3. Spartan
-
Kwitnienie: Początek – połowa maja
-
Dojrzewanie owoców: Początek lipca
-
Charakterystyka: Jedna z najsmaczniejszych odmian. Owoce bardzo duże, aromatyczne, jędrne. Krzew wymaga gleb lekkich, przepuszczalnych. Wymaga starannej pielęgnacji.
4. Patriot
-
Kwitnienie: Początek maja
-
Dojrzewanie owoców: Początek – połowa lipca
-
Charakterystyka: Krzew średniej wysokości, bardzo odporny na mrozy i choroby. Owoce średnie do dużych, smaczne, z lekkim kwaskiem. Doskonały wybór na stanowiska o trudniejszych warunkach glebowych.
Odmiany Średnio Wczesne (kwitnienie: druga dekada maja)
5. Chanticleer
-
Kwitnienie: Środek maja
-
Dojrzewanie owoców: Początek – połowa lipca
-
Charakterystyka: Odmiana bardzo wczesna, ale dojrzewa tuż po Earliblue. Owoce średnie, aromatyczne, rośnie silnie. Często sadzona w celu przedłużenia sezonu zbiorów. Wymaga cieplejszych stanowisk.
6. Bluecrop
-
Kwitnienie: Środek maja
-
Dojrzewanie owoców: Połowa lipca
-
Charakterystyka: Najczęściej uprawiana odmiana towarowa na świecie. Krzew rośnie silnie, owocuje obficie. Owoce średnie do dużych, lekko spłaszczone, bardzo smaczne. Dobrze znosi okresowe susze.
Odmiany Średnio Późne (kwitnienie: koniec maja)
7. Toro
-
Kwitnienie: Koniec maja
-
Dojrzewanie owoców: Koniec lipca
-
Charakterystyka: Owoce bardzo duże, dojrzewają równomiernie, dobrze się przechowują. Krzewy mocne, rozłożyste, nadają się do uprawy amatorskiej i towarowej.
8. Bluegold
-
Kwitnienie: Koniec maja
-
Dojrzewanie owoców: Koniec lipca / początek sierpnia
-
Charakterystyka: Krzewy niskie, bardzo zwarte, łatwe do zbioru ręcznego. Owoce jędrne, słodko-kwaśne, dobrze przechowujące się. Odmiana o dużej odporności na mróz.
Odmiany Późne (kwitnienie: koniec maja – początek czerwca)
9. Chandler
-
Kwitnienie: Koniec maja – początek czerwca
-
Dojrzewanie owoców: Sierpień (zbiory rozciągnięte przez 4-6 tygodni!)
-
Charakterystyka: Produkuje największe owoce spośród wszystkich odmian (do 2,5 cm średnicy). Krzew silnie rosnący, wymaga starannego cięcia i żyznych gleb. Idealna dla miłośników borówek deserowych.
10. Darrow
-
Kwitnienie: Początek czerwca
-
Dojrzewanie owoców: Sierpień – początek września
-
Charakterystyka: Owoce bardzo duże, aromatyczne, jędrne, ciemnoniebieskie. Krzewy mocne, odporne na choroby. Dobra wydajność przy odpowiedniej pielęgnacji.
Podsumowanie – Tabela porównawcza odmian
| Odmiana | Termin kwitnienia | Termin dojrzewania | Wielkość owocu | Uwagi |
|---|---|---|---|---|
| Duke | początek maja | koniec czerwca | średnie | niezawodna, plenna |
| Earliblue | początek maja | koniec czerwca | duże | bardzo wczesna |
| Spartan | początek maja | początek lipca | bardzo duże | bardzo smaczne |
| Patriot | początek maja | początek lipca | średnie | odporny na mróz |
| Chanticleer | środek maja | początek lipca | średnie | kompaktowy krzew |
| Bluecrop | środek maja | połowa lipca | średnie/duże | standard rynkowy |
| Toro | koniec maja | koniec lipca | bardzo duże | równomierne dojrzewanie |
| Bluegold | koniec maja | koniec lipca | średnie | dobre przechowywanie |
| Chandler | koniec maja | sierpień | największe | długi okres zbioru |
| Darrow | początek czerwca | sierpień/wrzesień | bardzo duże | późna odmiana |
Wskazówki dla ogrodników i sadowników
-
Różnorodność odmian – Sadząc kilka odmian o różnych terminach dojrzewania, można znacząco wydłużyć okres zbiorów od czerwca do września.
-
Zapylanie krzyżowe – Choć borówki są samopylne, sadzenie różnych odmian w pobliżu poprawia jakość i wielkość owoców.
-
Ochrona przed przymrozkami – Wczesne odmiany warto sadzić w miejscach osłoniętych od wiosennych przymrozków.
Zakończenie
Borówka amerykańska to nie tylko roślina owocowa, ale i ozdobna, o pięknym pokroju i barwach liści jesienią. Dzięki znajomości terminów kwitnienia i dojrzewania poszczególnych odmian można zaplanować uprawę tak, by cieszyć się świeżymi owocami przez całe lato. Wybór odpowiednich odmian – takich jak Chandler, Bluecrop czy Duke – pozwala uzyskać wysokie plony, niezależnie od warunków lokalnych.
Borówka Amerykańska - Dlaczego Warto? Sadzenie i Wartości Zdrowotne.
Borówka Amerykańska: Klejnot Ogrodu i Skarb Smaku
Borówka amerykańska, znana również jako borówka wysoka (Vaccinium corymbosum), to roślina o wyjątkowych walorach zarówno dekoracyjnych, jak i kulinarnych. Nie bez powodu cieszy się coraz większą popularnością w ogrodach na całym świecie. Wartość jej posiadania w ogrodzie sięga daleko poza zwykłe korzyści estetyczne. W tym artykule zgłębimy nie tylko powody, dla których warto mieć borówki amerykańskie w swoim ogrodzie, ale także przegląd różnorodnych aspektów związanych z tą wyjątkową rośliną.
1. Smakowite Owoce:
Borówka amerykańska słynie z soczystych, słodkich owoców o intensywnym niebieskim kolorze. Ich smak jest niepowtarzalny - słodko-kwaśny, o lekkiej nutce dzikości. Świeże owoce doskonale sprawdzają się jako dodatek do sałatek, muffinek, ciast czy deserów. Dodatkowo, borówki amerykańskie są bogatym źródłem antyoksydantów, witamin oraz minerałów, co czyni je nie tylko smacznym przysmakiem, ale również korzystnym dla zdrowia.
2. Wielofunkcyjność:
Borówki amerykańskie to rośliny wielofunkcyjne. Oprócz tego, że dostarczają pysznych owoców, mogą również pełnić rolę ozdobną w ogrodzie. Ich dekoracyjne, dzwonkowate kwiaty dodają uroku wiosennemu ogrodowi, zaś jesienią liście przybierają piękne czerwono-purpurowe barwy, nadając ogrodowi niepowtarzalny charakter.
3. Łatwa Uprawa:
Borówki amerykańskie to rośliny stosunkowo łatwe w uprawie, zwłaszcza jeśli zapewni się im odpowiednie warunki. Preferują kwaśne gleby oraz dobrze nasłonecznione stanowiska. Istnieje również możliwość uprawy borówki amerykańskiej w doniczkach, co czyni ją dostępną nawet dla osób posiadających ogród w mieście. Wymagają regularnego podlewania oraz nawożenia, jednak odpowiednio zadbanie o te rośliny przynosi obfite plony.
4. Odporność na Choroby:
Borówki amerykańskie są stosunkowo odporne na choroby i szkodniki, co czyni je atrakcyjnymi dla osób, które cenią sobie niski nakład pracy przy pielęgnacji ogrodu. Oczywiście, jak każda roślina, mogą być narażone na pewne problemy, ale prawidłowa opieka nad nimi oraz zapewnienie odpowiednich warunków wzrostu może znacznie zminimalizować ryzyko wystąpienia poważniejszych problemów.
5. Zróżnicowane Odmiany:
Na rynku dostępnych jest wiele odmian borówki amerykańskiej, różniących się między sobą m.in. terminem dojrzewania owoców, wielkością czy smakiem. Dzięki temu każdy ogrodnik może znaleźć odmianę odpowiednią dla swoich preferencji oraz warunków uprawy.
Podsumowanie:
Borówka amerykańska to niezwykle wartościowa roślina, która nie tylko ozdabia ogród swoimi pięknymi kwiatami i jesienią kolorowymi liśćmi, ale również dostarcza pysznych i zdrowych owoców. Jej łatwa uprawa oraz odporność na choroby sprawiają, że stanowi doskonały wybór dla osób poszukujących rośliny zarówno dekoracyjnej, jak i pożytecznej. Dlatego też, niezależnie od tego, czy masz duży ogród czy tylko niewielki kawałek zieleni na balkonie, warto rozważyć posadzenie borówki amerykańskiej - zapewni Ci nie tylko przyjemność z obserwacji rośliny przez cały sezon, ale także smakowe doznania podczas degustacji jej wyjątkowych owoców.
Borówka Amerykańska: Małe Owoce, Wielkie Korzyści Zdrowotne
Borówka amerykańska, znana również jako jagoda amerykańska lub borówka czarna, to owoc pochodzący z Ameryki Północnej. Charakteryzuje się nie tylko wyjątkowym smakiem, ale także bogactwem składników odżywczych, które sprawiają, że jest niezwykle korzystna dla zdrowia. Od tysięcy lat była wykorzystywana przez rdzennych mieszkańców Ameryki do celów leczniczych, a dzisiaj jest doceniana na całym świecie ze względu na swoje właściwości prozdrowotne.
Składniki Odżywcze
Borówka amerykańska jest bogatym źródłem witamin, minerałów i przeciwutleniaczy, które wspierają zdrowie na różnych płaszczyznach. Oto niektóre z kluczowych składników odżywczych zawartych w tych małych, ale potężnych owocach:
-
Witaminy: Borówki amerykańskie są szczególnie bogate w witaminę C i witaminę K. Witamina C wspiera układ odpornościowy, poprawia wchłanianie żelaza, a także działa jako przeciwutleniacz, neutralizując wolne rodniki w organizmie. Z kolei witamina K odgrywa kluczową rolę w krzepnięciu krwi i zdrowiu kości.
-
Błonnik: Borówki amerykańskie są również dobrym źródłem błonnika, który wspiera zdrowie układu pokarmowego poprzez regulację trawienia i zapobieganie zaparciom.
-
Przeciwutleniacze: Jednym z najbardziej znaczących aspektów zdrowotnych borówki amerykańskiej jest jej bogactwo w przeciwutleniacze, takie jak antocyjany, kwercetyna i resweratrol. Przeciwutleniacze te pomagają zwalczać stres oksydacyjny w organizmie, który może prowadzić do różnych chorób, w tym nowotworów i chorób serca.
Korzyści Zdrowotne
Spożywanie borówki amerykańskiej regularnie może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Oto niektóre z najważniejszych:
-
Poprawa zdrowia serca: Dzięki swojej zawartości przeciwutleniaczy, borówka amerykańska może pomóc w obniżeniu poziomu cholesterolu LDL (złego cholesterolu) we krwi, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka chorób serca i udarów.
-
Poprawa funkcji mózgu: Badania sugerują, że spożywanie borówki amerykańskiej może poprawić funkcje poznawcze, pamięć i zdolności uczenia się, co może być szczególnie korzystne dla osób starszych w zapobieganiu demencji i chorobie Alzheimera.
-
Wsparcie zdrowia układu pokarmowego: Błonnik zawarty w borówkach amerykańskich pomaga w utrzymaniu zdrowej florze bakteryjnej jelit, co przyczynia się do lepszego trawienia i ogólnego zdrowia układu pokarmowego.
-
Ochrona przed chorobami nowotworowymi: Dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy, borówka amerykańska może pomóc w zwalczaniu wolnych rodników, które mogą prowadzić do mutacji komórek i rozwoju nowotworów.
-
Poprawa zdrowia skóry: Witamina C zawarta w borówkach amerykańskich jest kluczowa dla produkcji kolagenu, co może przyczynić się do zdrowej, jędrnej skóry i opóźnienia procesów starzenia.
Sposoby Spożycia
Istnieje wiele sposobów, aby włączyć borówki amerykańskie do swojej diety. Mogą być spożywane na surowo jako przekąska, dodawane do musli, jogurtów, koktajli, a nawet do sałatek. Można również przygotować z nich pyszne dżemy, kompoty, ciasta i muffiny. Istnieje też opcja dodawania ich do lodów, co sprawia, że deser staje się nie tylko smaczny, ale i zdrowszy.
Podsumowanie
Borówka amerykańska to nie tylko smaczny owoc, ale także skarbnica składników odżywczych i przeciwutleniaczy, które wspierają zdrowie na wielu płaszczyznach. Regularne spożywanie tych owoców może przynieść liczne korzyści, w tym poprawę zdrowia serca, funkcji mózgu, układu pokarmowego oraz ochronę przed chorobami nowotworowymi. Dlatego warto uwzględnić je w swojej codziennej diecie, aby cieszyć się pełnią zdrowia i energii.








